Expositions temporaires
Automatak: mekanismo magikoak
Erakusketa
Uztailaren 1etik urriaren 11arte, ingeniaritzaren eta giza sormenaren bihotzera egindako bidaia liluragarri batera "Automatak: mekanismo magikoak" erakusketarekin gonbidatzen zaituzte Laboratorium Museoak. Erakusketa honek gaur egungo roboten aurrekoen sekretuak azaltzen dituzten hamabi pieza eder aurkezten ditu. Automata bakoitza, espeka-sistema, pinoi, palanka eta engranaje-sistema konplexu eta xelebreek animatua, ingeniaritzaren maisulan bat da, magia eta mekanika elkarlotzen ziren garaira garamatzana.
XIX. mendearen erdialdetik XX. mendera arte, Erdialdeko Europako erloju-maisuek izaki mekaniko horiek sortu zituzten ikusleak txunditu eta entretenitzeko. Garai batean elitearen entretenimendua izan ziren mirari horiek, gaur egun mugimendu zehatz eta xarmagarriei bizia eman zieten artisau-trebetasuna eta asmamena berraurkitzera gonbidatzen gaituzte. Bilduma honetako pieza bakoitza giza asmamenaren eta jakin-mina sortzeko eta eguneroko monotoniatik ihes egiteko nahiaren testigantza da.
Lagun gaitzazu eta ikus ezazu mekanika eta artea nola elkartzen diren engranaje eta palanka dantza batean, mugimendu bakoitzaren atzean ezkutatutako magia azaleratuz. Ezagutu ezazu automaten mundu harrigarria eta disfrutatu teknologiaren aitzindari hauek!
Bisita gidatuak aurrez aurretik erreserbatuta.
Iraunkortasunari hamaika begirada
Erakusketa
Maiatzaren 27tik 31arte Iraunkortasunari hamaika begirada erakusketa ibiltaria izango da Laboratorium museoan.
Debagoiena 2030 ekimenak, Debagoieneko Mankomunitatearekin eta eskualdeko udalekin elkarlanean klima larrialdiaz eta energia trantsizioaz hausnarketa egiteko jardunaldia antolatu du. Helburua da Klima Larrialdiak Debagoienean izango duen inpaktua ezagutzea, arlo eta ikuspegi desberdinak elkarjosiz.
Jardunaldi nagusia maiatzaren 24an egingo da, Arrasateko Kulturateko klaustroan eta bertan, eremu desberdinetako adituak eta arituak izango dira, Debagoieneko errealitatearen berri ikuspegi desberdinetatik emateko eta datozkigun erronken gainean aritzeko.
Tokiko administrazioa energia trantsizioaren aurrean Jardunaldi nagusiaz gain, eskualdeko administrazio publikoak egun bizi dugun erronka konplexuen garaian bete beharreko rolaren gainean hausnartzeko espazioa ere sortu gura izan du Debagoiena 2030 ekimenak, fokua ipiniaz energia trantsizioaren alorrean.
Erakusketan bertan, maiatzaren 29an, Goienerren eskutik, energia fakturen inguruko azterketa egiteko aukera eskainiko da.
Erakusketaren bisita gidatua eskainiko da ere maiatzaren 30ean, 18:00etan. (Bisitan parte hartzeko izena ematea gomendatzen da).
Hondakin jasangarriak: fikzioa edo errealitatea?
Erakusketa
Martxoaren 28an zabalduko da 'Hondakin jasangarriak: fikzioa edo errealitatea?' erakusketa, eta ekainaren 16ra arte aldi baterako erakusketen gunean egongo da.
Seinale askok uzten dute agerian gure bizimodua dagoeneko ez dela jasangarria: klima-aldaketa, kutsadura-tasak, baliabideen gehiegizko ustiapena, ur-eskasia... Hortaz, guztiok lehenbailehen hartu behar dugu geure gain eredu berri baterako trantsizioar birziklatzean, berrerabiltzean, konpontzean eta berreskuratzean oinarritutako eredu baterako trantsizioa erronka eta betebeharra da guretzat.
Birziklatutako eta berrerabilitako etxeko hondakinetan zehar egindako sarrera-bidaia gisa planteatu da erakusketa hau, erakutsi nahi baitu posible dela ingurune naturala errespetatzen duen ekoizpeneta kontsumo-eredu alternat¡bo batera aldatzea.
Berreskuratzeaz, berritzeaz eta konpontzeaz hitz egiten du erakusketak, ideia bakoitza areto batean landuta.
BERRESKURATU - BIRDISEINATU - BERRITU - KONPONDU - BERRERABILI - MURRIZTU - BIRZIKLATU
1. ARETOA
Aretoan proposatutako ibilbidean, Industria iraultzaz geroztik gizakiok oro har erabili ditugun hiru ekoizpen-sistemak ikusiko ditugu: ekoizpen linealeko sistema, birziklapena eta ekonomia zirkularra.
Aurkezpen horretan, sistema horien arteko desberdintasunak ulertzeko o¡narrizko gakoak aurkituko ditugu, hain zuzen ere manipulazio-jokoen bidez, eskema grafikoen bidez eta Ellen MacArthur Fundazioak utzitako ikus-entzunezko baten bidez.
2. ARETOA
Bigarren aretoan, prozesu eta estrategia desberdinak erabiliz birziklatu eta berrerabil daitezkeen 6 hondakin-mota aurkezten dira. Hemen, ikasiko dugu pneumatiko zahar batek, jaka hautsi batek edo egunero janaria prestatu ondoren geratzen zaigun olio erabiliak beste bizi-ziklo bat izan dezaketela, beste produktu batzuk fabrikatzeko lehengai gisa. Hondakinen ahalmena izugarria da!
3. ARETOA
Erakusketako azken aretoan, Euskadin izandako kasu arrakastatsu batzuk ezagutuko ditugu. Enpresa-ekimenei buruz ari gara. Batzuk oso gazteak eta berriak dira, eta beste batzuek, berriz, mende eta erditik gorako historia dute, eta gai izan dira birziklapenean eta ekonomian bide emankorra aurkitzeko, garapen ekonomikoa eta jasangarritasuna bateragarri egiten dituzten etorkizuneko proposamenak garatu ahal izateko.
24 emakume zientzia, arte eta letretan
Erakusketa
Egungo erronketako bat da emakumeek jakintzaren arloetan egiten duten lana ikusezin bihurtzen duten gizarte-ohiturak gainditzea.
Neska-mutilek edozein diziplinatan aukera-berdintasunean ikasi eta lan egin dezaten, gure gizarteak emakumeek bizitzako arlo guztietan duten presentzia ezagutu eta ikusarazi behar du. Emakumeak ari dira zientzietan, arteetan eta letretan, eta egiten duten lanarekin gozatzen dute.
24 Emakume zientzia, arte eta letretan erakusketaren helburua da gizarteari errealitate hori erakustea, eta etorkizuneko belaunaldiak inspiratzea.
Erakusketan aurkezten diren emakumezko jakitunek, ibilbide profesional luzea egin eta gero, bikaintasuna lortu dute beren diziplinetan, eta, beste emakumezko jakitun gazteago batzuk punta-puntako lana egiten ari dira beren lanbideetan.
Erakusketako 24 kideen argazkiak eta bideoak Marina Palaciok eginak dira eta Jakiunderen 2022 eta 2023ko egutegian dute jatorria.
Jakiunde jakintzaren eta esperientziaren topaleku da, eta arlo ezberdinetako aditu diren kideen talentua eta hausnarketarako ahalmena gizartearen eskura jartzea du helburu. Zientziak, Arteak eta Letrak lantzeko eta sustatzeko jarduerak antolatzen ditu Akademiak. Jakintza eta zorroztasun zientifikoa gizartearen esku jarriz, haren eragile aktibo izan nahi du, egungo arazoei eta erronkei irtenbideak bilatzen lagunduz. Egungo erronketako bat da emakumeek jakintzaren arloetan egiten duten lana ikusezin bihurtzen duten gizarte-ohiturak gainditzea. Neska-mutilek edozein diziplinatan aukera berdintasunean ikasi eta lan egin dezaten, gure gizarteak emakumeek bizitzako arlo guztietan duten presentzia ezagutu eta ikusarazi behar du. Emakumeak ari dira zientzietan, arteetan eta letretan, eta egiten duten lanarekin gozatzen dute. 24 Emakume zientzian, artean eta letretan ekimenaren helburua da gizarteari errealitate hori erakustea eta etorkizuneko belaunaldiak inspiratzea. Koaderno honetan aurkezten diren hainbat emakumezko jakitunek ibilbide profesional luzea egin eta gero bikaintasuna lortu dute beren diziplinetan, eta beste emakumezko jakitun gazteago batzuk punta- puntako lana egiten ari dira beren lanbideetan.
Tableau périodique 2024 : Les éléments qui composent l’Univers
Erakusketa
En 2019/2020, le musée a produit une exposition ambitieuse sur le tableau périodique coïncidant avec l’anniversaire de son invention. Dans cette exposition, les visiteurs ont pu en apprendre davantage sur les éléments qui soutiennent la chimie et son organisation, ainsi que sur sa relation avec l’homme et la nature, et comment les propriétés des différents éléments chimiques ont été découvertes.
Dans cette exposition, nous montrons au visiteur l’importance de l’invention du tableau périodique et rendons hommage aux frères Elhuyar, qui en 1783, ont réussi à isoler le tungstène dans les installations du laboratoire de chimie créé en 1778 associé au séminaire patriotique Bascongado de Bergara.
Salle 1 : Évolution du tableau périodique
La création du tableau périodique est l’un des jalons les plus représentatifs de l’histoire des sciences. Dans cette première salle, le tableau périodique est présenté en format interactif, sa fonction et son évolution jusqu’à atteindre sa configuration actuelle et les caractéristiques de chacun des éléments chimiques qui le composent.
Salle 2 : Découverte du tungstène et des frères Elhuyar
La recherche scientifique propose de fournir de nouveaux faits, données, relations ou lois. À Bergara, ce sont les Hermoans d’Elhuyar qui, grâce à une méthode scientifique, ont réussi à isoler le tungstène en 1783. Ce deuxième espace est dédié à la découverte du tungstène et à l’importance de Bergara dans cette découverte.
Salle 3 : La table de l’abondance
Dans la dernière salle, nous connaîtrons le Tableau de l’abondance, créé par la Société chimique européenne (EuChemS) et présenté au Parlement européen en 2019. Ce tableau périodique recueille les éléments chimiques naturels et représente l’abondance ou la rareté de chacun d’eux sur Terre. Le tableau de l’abondance nous aidera à comprendre quelles ressources nous devrions protéger, car elles risquent sérieusement d’être approvisionnées dans les années à venir.
Emakumeak Botanikan. Artea, zientzia eta generoa
Erakusketa
Erakusketa honek xvii. mendetik gaur egunera arte emakume botanika ilustratzaile zientifikoen
lana erakusten du, artearen, zientziaren eta generoaren arteko harremanak azalduz.
Ibilbidea ilustrazio zientifikoaren historiaren aurkezpenarekin hasten da marrazketa eta
grabatu klasikoaren emakume garrantzitsuenetako batzuen eskutik, normalean artisten
familietakoak zirenak. Ondoren, xviii. mendetik aurrera, beste kontinente batzuetara
egindako bidaiei eta landare exotikoen aurkikuntzari esker, ikonografia botanikoa hedatu
egin zela ikus daiteke. Garai horretan agertu ziren espedizio zientifikoetan murgilduz
beren garaiko rola zalantzan jartzeko gai ziren lehen emakumeak. Jarraian, xix. mendetik
aurrera ikonografia botanikoa zabaldu egin zen argazkigintza, mikroskopioa, X izpiak edo
eskanerra bezalako teknologiei esker, eta emakumeak ere aitzindariak izan ziren tresna horiek
erabiltzen. xx. mendeko sortzaileen artean, haien prestakuntza zientifiko eta artistiko sendoa
nabarmentzen da, eta horrek iruditeria botanikoa espezializatzea eragiten du. Erakusketa xxi.
mendeko sortzaile gazteen irudiekin amaitzen da, tresna digitalekin lan egiten dutenak eta
zientzia adin guztietarako zabaltzen dutenak.
Erakusketa honetan aurkezten diren lanen ezaugarri komuna haien balio estetikoan datza,
emakumeek botanika irudikatzeko izan duten sentsibilitate artistikoan, zientzia artea
eta artea zientzia izan daitezkeela erakutsiz. Baina, gainera, beren biografien bidez, haiek
berdintasunaren bideak nola zabaldu zizkiguten ere erakusten digu.
Zientzia kalean
Erakusketa
https://youtube.com/shorts/rXNPL8z6ybc
Zientzia kalean erakusketak zientzia gizarteratzea du helburu. Ikuspegi zientifikotik egunero erabiltzen ditugun gailuen funtzionamendua eta kontsumitzen ditugun produktuen konposizioa azaltzen du. Esperientzia osatzeko QR kode baten bitartez irudiak deskargatzeko aukera dago.
Ikusi ditzakegun irudien artean egunero inguruan ditugun, erabiltzen edo kontsumitzen ditugun produktuen azalpen zientifikoa eskaintzen da. Infografien bitartez mugikorren, barra kodeen, txertoen, iturriko uraren eta sukaldeko plaken funtzionamendua azaltzen da. Horretaz gain, jogurten, garagardoaren, zuhaitzen hostoen, ogi barren edo fruituen konposizioaren inguruko azalpenak eskaintzen dira.
Zientzia Kalean Euskal Herriko Unibertsitatearen Kultura Zientifikoko Katedraren eta Nafarroako Unibertsitateko Zientzia Museoaren egitasmoa da eta UPV/EHUko Ikerketa Gizartera Zabaltzeko Zuzendaritzaren eta Euskampus Fundazioaren lanari esker jarri da martxan.
“Kultura zientifikoa giza kulturaren parte da. Zientziak eskainiko dizkigu gizarte bezala erabakiak hartzeko beharrezko ezagutzak eta irizpideak. Hori dela eta oraingoan, herritarrak ekitaldi batera gonbidatu beharrean, zientzia haiengana hurbildu dugu. Kultura zientifikoa espazio publikoan txertatzean interesa daukanari bidea erraztu diogu eta, agian, beste batzuei interesa piztu diegu”, azpimarratu du Perez Iglesiasek UPV/EHU Kultura Zientifikoko Katedrako arduradunak.
Ekainak 7tik uztaila 28arte ikusgai egongo da Laboratorium Museoaren lorategian.
Illustrer le passé: Mauricio Antón et paleoart
Erakusketa
L'exposition, qui comprend des oeuvres de l'illustrateur paléontologique, sera présentée au musée Laboratorium à partir du 2 juin.
L'ex`psotopm présente des espèces d'hominidés et d'autres figures animales qui n'existent pas aujourd'hui, ainsi que le processus de création de ces espèces à travers les oeuvres de Mauricio Antón.
Energia: Guzti-guztiaren jatorria eta amaiera
Erakusketa
Bi mende daramatzagu gure planetaren energia baliabideak estutu. Bizi-maila areagotzeak energiaren kontsumoa handitzea suposatzen du, biztanleria galkorraren gehikuntza ere biderkatuz. Nahiko energia izango dugu lasterketa neurrigabean jarraitzeko?
ENERGIA: GUZTI-GUZTIAREN JATORRIA ETA AMAIERA
Nola liteke Unibertsoko energia zero izatea?
Zer eragin izan du haren eboluzioan? Eta Gizardiarenean?
Zer lotura du bizi-kalitatearekin? Eta gure ekonomien mailarekin? Eta klima-aldaketarekin?
Energiaren balioak zenbakitan ikusteaz gain, askotariko mota eta agertokiak kontuan hartuta, nanoskopikotik hasi eta kosmologikora, eskuragarri ditugun erregaien erabilera eta etorkizuna nabarmendu dira.
1. GELA: UNIBERTSOA ETA GIZADIA
Zer erabaki hartu beharko ditugu etorkizun hurbilean energiaren erabilerari dagokionez?
Konplexutasuna, informazioa, eboluzioa, kaosa, energia iluna, nazioarteko harremanak, garraioa, klima-aldaketa, populazioa eta hiriak dira lehenengo atal honetako protagonistak.
Kontzeptu horiek energiaren kontzeptuarekin duten harremana erabakigarria izan da, gaur egun eta gerora ere izango da, zer garen eta zer izango garen ulertzeko.
2. GELA: INGURUNE ENERGETIKOAK
Energia oso modu aldakorrean adierazten da, forma ezberdin asko hartzen baititu; eta bat edo beste bihurtu daiteke, inolako galerarik gabe.
Hortaz, eskala ezberdinetan murgilduko gara, mundu nanoskopikoan hasi eta mundu kosmologikoraino. Energiak mugiarazten du Unibertsoa, maila guztietan.
3. GELA: ERREGAIAK ETA ENERGIA SORKUNTZA
Energia nahikoa izango ote dugu gure bilakaeran aurrera egiteko eta gure bizitzetako alor ia guztietan are eta haratago joateko?
Hori dela eta, eraskusketan azaldu nahi da nola erabiltzen diren elektrizitatea, lana, mugimendua, ordena eta informazioa ekoizteko baliatzen diren erregai guztiak.
ERAKUSKETAk ONLINE JARRAITZEN DU. IKUS AHAL IZATEKO, SAKATU HEMEN
Tableau périodique 2023 : Les éléments qui composent l’Univers
Erakusketa
En 2019/2020, le musée a produit une exposition ambitieuse sur le tableau périodique coïncidant avec l’anniversaire de son invention. Dans cette exposition, les visiteurs ont pu en apprendre davantage sur les éléments qui soutiennent la chimie et son organisation, ainsi que sur sa relation avec l’homme et la nature, et comment les propriétés des différents éléments chimiques ont été découvertes.
Dans cette exposition, nous montrons au visiteur l’importance de l’invention du tableau périodique et rendons hommage aux frères Elhuyar, qui en 1783, ont réussi à isoler le tungstène dans les installations du laboratoire de chimie créé en 1778 associé au séminaire patriotique Bascongado de Bergara.
Salle 1 : Évolution du tableau périodique
La création du tableau périodique est l’un des jalons les plus représentatifs de l’histoire des sciences. Dans cette première salle, le tableau périodique est présenté en format interactif, sa fonction et son évolution jusqu’à atteindre sa configuration actuelle et les caractéristiques de chacun des éléments chimiques qui le composent.
Salle 2 : Découverte du tungstène et des frères Elhuyar
La recherche scientifique propose de fournir de nouveaux faits, données, relations ou lois. À Bergara, ce sont les Hermoans d’Elhuyar qui, grâce à une méthode scientifique, ont réussi à isoler le tungstène en 1783. Ce deuxième espace est dédié à la découverte du tungstène et à l’importance de Bergara dans cette découverte.
Salle 3 : La table de l’abondance
Dans la dernière salle, nous connaîtrons le Tableau de l’abondance, créé par la Société chimique européenne (EuChemS) et présenté au Parlement européen en 2019. Ce tableau périodique recueille les éléments chimiques naturels et représente l’abondance ou la rareté de chacun d’eux sur Terre. Le tableau de l’abondance nous aidera à comprendre quelles ressources nous devrions protéger, car elles risquent sérieusement d’être approvisionnées dans les années à venir.